- عکس پس زمینه از: شهروز عبادی
سبلان Sabalan (به ترکی: ساوالان Savalan)، از مرتفع ترین کوههای ایران است که در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مشگین شهر و ۴۵ کیلومتر مرکز آن قرار دارد. این کوه با قرار گرفتن در ارتفاع ۴۸۱۱ متر، سومین قله بلند ایران پس از دماوند و علم کوه می باشد. سبلان یک کوه آتشفشانی غیرفعال است که آخرین فوران آن احتمالا به دوران هولوسن می رسد. این قله به شماره ۱۹۴۹۶/۱۲ در فهرست آثار طبیعی ملی کشور به ثبت رسیده و سند مالیکت آن از ارتفاع بالای سه هزار و ۶۰۰ متری قله سبلان به وسعت شش هزار و ۲۰۰ هکتار به نام سازمان حفاظت محیط زیست صادر شده‌است.
برخی کوه سبلان را محل بعثت زرتشت پیامبر می‌دانند. نمونه‌ای از آن در کتاب “چنین گفت زرتشت، اثر نیچه”، مشاهده می‌شود که به پایین آمدن زرتشت از کوه سبلان اشاره کرده است و از این نظر مکانی مقدس و مورد احترام است که حتی در میان بومیان و عشایر منطقه به نام آن قسم یاد می‌شود. در بالای قله سلطان، سنگ بزرگی قرار دارد که به محراب داشی (به معنی سنگ محراب) معروف است، گفته می شود که این سنگ محل راز و نیاز و عبادت زرتشت بوده است.
نام این کوه از دو بخش «ساب» و «آلان» تشکیل شده است که به ترتیب به معنای «پیام» و «گیرنده» است یعنی «سبلان» به معنی «گیرنده پیام» می باشد.
سبلان متشکل از سه قله اصلی به نامهای سلطان (با ارتفاع ۴۸۱۱ متر)، کسری (با ارتفاع ۴۵۰۰ متر) و هرم (شامل هرم ۱، ۲ و ۳) (با ارتفاع ۴۶۰۰ متر) و قلل کوچک جنوارداغی، قزل بره (شمالی و جنوبی) و … می باشد که در ایام سرد سال پوشیده از برف و یخ و در ایام گرم دارای یخچالهای دائمی هستند. دریاچه قله سبلان، که یک دریاچه آتفشانی است با قرار گیری در نوک قله سلطان، به عنوان یکی از منحصر به فردترین دریاچه های دنیا از این لحاظ می باشد. سبلان به خاطر دارا بودن آبگرمهای طبیعی در دامنه، طبیعت تابستانی و زمستانی زیبا و قابلیت صعود برای همه، همیشه مورد توجه گردشگران بوده است.
کوهستان سبلان دارای دو پناهگاه و دو جان پناه برای اسکان کوهنوردان می باشد. پناهگاه اصلی و رایج در شمال شرقی کوه سلطان و در ارتفاع ۳۷۰۰ متری قرار دارد. مسیر دسترسی به این پناهگاه از آبگرم شابیل می باشد. این مسیر دارای جاده خاکی و ناهموار به طول حدودا ۱۰ کیلومتر می باشد که اکثرا برای ماشین های ییلاقی و کوهستانی مناسب می باشد. البته دسترسی به پناهگاه از شابیل با پای پیاده و از طریق کوهپیمایی نیز میسر می باشد که در کمتر از ۳ ساعت صورت نمی گیرد. دیگری پناهگاه جدید غربی است که در مسیر صعود به قلل هرم و سلطان در غرب سبلان و بالاتر از دریاچه قره گؤل در ارتفاع ۳۸۰۰ متر قرار دارد. دسترسی به این پناهگاه از مسیر خاکی و ناهموار روستای ساربانلار به دریاچه های طوس گؤلی و قره گؤل می باشد. جان پناه غربی، نزدیک ترین محل اسکان به قله می باشد که در ارتفاع ۴۰۰۰ متری و در غرب قله سلطان قرار گرفته است. این جان پناه دارای اتاقکی کوچک برای اسکان موقت حداکثر ۱۰ نفر می باشد. در کنار جان پناه غربی، سنگ بزرگی به شکل عقاب قرار دارد که به قارتال داشی (به معنی سنگ عقاب) مشهور است. این قطعه سنگ بزرگ و عجیب، که در طول زمان به نماد سبلان تبدیل شده است، از یک نما به شکل عقابی است که نشسته و به سمت شرق نظاره می کند. جان پناه دیگر کوهستان سبلان، جان پناه کسری می باشد که در مسیر صعود به کوه کسری قرار گرفته است. این جان پناه فاقد هر گونه مسیر ماشین رو بوده و دسترسی به آن تنها با پای پیاده ممکن می باشد.
برای ورود به صفحه “راهنمای جامع صعود به قله سبلان” روی لینک زیر کلیک کنید:
برو به صفحه راهنمای صعود به سبلانسبلان در اکثر ایام سال بخصوص ماههای گرم، میزبان خیلی عظیمی از کوهنوردان مشتاق می باشد. در روزهای آخر هفته فصل تابستان، پناهگاه این کوه به حدی شلوغ می شود که جا حتی برای چادر زدن هم به سختی پیدا می شود. صعود به قله ساوالان از مسیرهای مختلفی صورت می گیرد اما امن ترین و مطمئن ترین مسیر، صعود از پناهگاه شمال شرقی می باشد که مسیر دسترسی به آن آبگرم شابیل می باشد. صعود مداوم و بدون توقف از پناهگاه، بسته به آمادگی افراد حداقل در ۲ و حداکثر در ۴ ساعت میسر می گردد. مسیر دیگر برای دسترسی به قله، صعود از جان پناه غربی می باشد. رسیدن به جان پناه غربی هم از دریاچه قره گؤل (با مبدایت روستاهای ساربانلار یا موئیل و گذر از دریاچه طووس گؤلی) و هم از شابیل (با گذر از آلاچیق های عشایر خاوندی و تپه بالیخ بلی (به معنی پشته ماهی)) میسر می باشد. صعود از جان پناه نیز در کمتر از ۴ ساعت میسر نمی باشد. مسیر دیگر که به علت قرار گرفتن سنگ‌های بزرگ، سخت ترین مسیر صعود می باشد مسیر جنوبی است، که مبدا آن پیست اسکی آلوارس، یکی از مجهزترین پیست‌های اسکی ایران، می باشد و از سمت جنوب قله آغاز میگردد و در نزدیکی قله به وسیله یال شرقی به قله منتهی می‌شود. در این مسیر جان پناهی وجود ندارد. تمامی مسیرهای صعود به قله سلطان با رسیدن به دریاچه شگفت انگیز موجود در نوک قله پایان می گیرد. به علت وجود یخچالهای دائمی در کوه و ارتفاع زیاد آن از سطح دریا، در اکثر فصول سال برودت زیادی بر هوای کوهستان حاکم است، لذا توصیه می شود که کوهنوردان، حتی در گرمترین فصل سال، لباسهای گرم و تجهیزات ایمنی مناسب به همراه خود داشته باشند.
نقشه اطلاعات موقعیت بخشهای سبلان (با قابلیت زوم):
[برای مشاهده تصویر با سایز اصلی اینجا کلیک کنید]
تصاویر:
موقعیت پناهگاه شمال شرقی سبلان بر روی نقشه گوگل: [لطفا گزینه Satellite را فعال کنید]
[باتوجه به تحریم دامنه های ایرانی توسط گوگل، نقشه های درون سایتی با خطا مواجه می شوند لذا با کلیک روی لینک زیر می توانید مستقیما به مسیر مورد نظر بروید]
https://goo.gl/maps/gC8k9i6v8x82
موقعیت جان پناه غربی سبلان بر روی نقشه گوگل: [لطفا گزینه Satellite را فعال کنید]
https://goo.gl/maps/UtjJqMwjRo22
موقعیت دریاچه قله سبلان بر روی نقشه گوگل: [لطفا گزینه Satellite را فعال کنید]
https://goo.gl/maps/J6rBt4PMtpR2
موقعیت آبگرم شابیل (ایستگاه پناهگاه اصلی سبلان) بر روی نقشه گوگل: [لطفا گزینه Satellite را فعال کنید]
https://goo.gl/maps/56yoYCBSAr32
موقعیت دریاچه قره گؤل (مبدا دوم جان پناه سبلان) بر روی نقشه گوگل: [لطفا گزینه Satellite را فعال کنید]
